ارزیابی محتوای کتاب درسی ریاضیات چهارم دوره ابتدایی با توجه به شاخص‌های آزمون تیمز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت و برنامه‌ریزی، دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 2. کارشناسی ارشد آموزش ریاضی، دبیر متوسطه، زاهدان، ایران.

10.22080/dc.2023.4281

چکیده

هدف از مطالعه حاضر ارزیابی محتوای کتاب درسی ریاضی پایه چهارم دوره ابتدایی با توجه به شاخص‌های آزمون تیمز و با رویکرد کمی و شیوه تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری شامل محتوای کتاب درسی ریاضی پایه چهارم دوره ابتدایی و حجم نمونه شامل همه‌ محتوای و صفحه‌های کتاب درس ریاضی پایه چهارم است. از چک لیست محقق‌ساخته برای ثبت مقایسه محتوای کتاب درس ریاضی پایه چهارم ابتدایی با اسناد آزمون تیمز در چارچوب حوزه محتوایی و شناختی استفاده شد. روایی صوری میزان انطباق محتوایی کتاب درس ریاضی درپایه چهارم با میزان رشد محتوایی و شناختی و توانمندی‌های ذهنی فراگیران آن پایه با شاخص‌های آزمون تیمز تایید شد. ضریب همبستگی ۹۴/. پایایی میزان انطباق را نشان داد. اطلاعات گردآوری‌شده با استفاده از شاخص‌های درصد و فراوانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج نشان داد که: میزان همخوانی محتوای کتاب درس ریاضی پایه‌ چهارم ابتدایی ایران با بعد محتوایی آزمون تیمز کامل نیست و همه‌ زیربخش‌های آزمون تیمز درکتاب ریاضی ارائه نشده است. اعداد و زیرشاخه‌های آن یعنی اعداد حسابی و محاسبه کردن به‌طور کامل در کتاب درسی ارائه شده است. اما مطالب دربخش اشکال هندسی و اندازه‌گیری بویژه مبحث داده نمایی درکتاب درسی بسیار ضعیف ارائه شده است. همچنین یافته‌های دیگر این تحقیق در بعد شناختی نشان داد که محتوای کتاب درسی ریاضی در حوزه شناختی بیشتر به مباحث دانش سپس به کار بستن و در نهایت قسمت ناچیزی از آن به استدلال اختصاص یافته است و انطباق کامل با مطالب آزمون تیمز ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Content of the Fourth-Grade Mathematics Textbook According to the Indicators of the TIMSS Test

نویسندگان [English]

  • Alireza Heidarzadegan 1
  • Tayebeh Bahonar 2

1 Assistant professor, Department of management and educational planning ,University of Sistan & Baluchestan, Zahedan,Iran

2 Master of mathematics education, secondary school teacher, Zahedan, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study is to evaluate the content of the elementary school’s
fourth-grade mathematics textbook according to the Timss test indicators. The
descriptive research method and target population included the content of the
fourth-grade mathematics textbook. The sample size included all the content of
the textbook. To collect data, a researcher-made checklist was used to compare
the content of the fourth-grade math textbook with the TIMSS test documents
in both content and cognitive domains. The face validity of the degree of
conformity of the content of the math textbook in the fourth grade with the
degree of content and cognitive growth and the mental capabilities of the
learners of that grade was confirmed with the indicators of the TIMSS test. The
correlation coefficient was 0/84, and reliability showed the degree of
compliance. The collected data was analyzed using percentage and frequency
indicators. Results revealed that there needs to be more concordance between
the content of the fourth-grade math textbook in Iran and the content dimension
of the TIMSS test, and all the sub-sections need to be covered. The section of
numbers and its sub-sections fully present arithmetic computational and
numbers in the textbook. However, the materials in the geometric shapes and
measurements section, especially the material related to data representation in
the textbook, could be presented better. Moreover, the other findings of this
research in the cognitive dimension showed that the content of the mathematics
textbook in the cognitive field is mainly devoted to the topics of knowledge, then
to applications, and finally, a small part of it is dedicated to reasoning, and it does
not fully comply with the contents of the Timss test.

کلیدواژه‌ها [English]

  • TIMSS test
  • textbook
  • mathematics
  • fourth grade
  • content dimension
  • Cognitive dimension
دوره 1، شماره 2
اردیبهشت 1401
صفحه 32-55
  • تاریخ دریافت: 25 بهمن 1401
  • تاریخ بازنگری: 24 اسفند 1401
  • تاریخ پذیرش: 18 فروردین 1402