نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مصطفی باقریان فر ¹
• احمدرضا نصراصفهانی ²
• اصغر زمانی ³

¹ دکتری برنامه ریزی درسی در آموزش عالی، مدرس مدعو دانشگاه فرهنگیان

² استاد گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان

³ دانشیار گروه مطالعات مدیریت آموزش عالی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتبارسنجی مقیاس ارزشیابی از درس برای رشته­های علوم انسانی دانشگاه­های کشور انجام شد. در پژوهش حاضر از طرح ترکیبی، از نوع اکتشافی متوالی، استفاده شد. همچنین در بخش کیفی از روش مطالعه موردی کیفی استفاده شد. مشارکت­کنندگان بالقوه، صاحب­نظران برنامه درسی در حوزه ارزشیابی و روش گردآوری داده­ها، مصاحبه نیمه­ساختاریافته بود که با استفاده از رویکرد نمونه­گیری هدفمند و روش افراد کانونی با 20 نفر مصاحبه شد. برای تجزیه ‌و تحلیل داده­های کیفی از روش تحلیل مضمون استفاده شد. در بخش کمی، از روش توصیفی – پیمایشی بهره گرفته‌شده است. جامعه آماری بخش کمی دانشجویان کارشناسی دانشگاه‌ها بودند که به روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای، تعداد 360 نفر انتخاب شدند. داده­های پژوهش در بخش کمی از طریق پرسشنامه مستخرج از بخش کیفی جمع­آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده­های کمی از روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. یافته­های حاصل از بخش کیفی نشان داد که مقیاس ارزشیابی از درس متشکل از هفت مقوله اصلی، هدف (10 گویه)، محتوا (12 گویه)، روش‌های یاددهی-یادگیری (14 گویه)، ارزشیابی (10 گویه)، فعالیت­های یاددهی و یادگیری (10 گویه)، محیط یادگیری (9 گویه)، زمان (8 گویه) است. در بخش کمی نیز مشخص گردید که بر اساس نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم عناصر و مولفه‌های مربوط به آن‌ها به‌درستی الگوی ارزشیابی از درس را مورد سنجش قرار می­دهند. در مجموع می‌توان بیان کرد که مقیاس طراحی‌شده در 7 مقوله اصلی و 73 مولفه، مقیاسی روا و پایا برای ارزشیابی از دروس رشته­های ­علوم انسانی دانشگاه­ها می‌باشد که می‌تواند مبنای سیاست‌گذاری و بازنگری در حوزه‌ برنامه ­درسی دروس و ارزشیابی از دروس توسط دانشجویان قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها

• مقیاس
• اعتباریابی
• ارزشیابی
• درس
• برنامه درسی
• علوم انسانی
• دانشگاه

عنوان مقاله [English]

Development and Validation of the Course Evaluation Scale for Humanity Courses in Universities

نویسندگان [English]

• Mostafa bagherian far ¹
• AhmadReza Nasr Esfahani ²
• Asghar Zamani ³

¹ Ph.D of Curriculum Studies in higher education, Invited lecturer at Farhangian University, Iran

² Professor, Department of Education, University of Isfahan, Faculty of Education and Psychology, Isfahan, Iran

³ Associate Professor, Higher Education Management Department, Higher Education Research and Planning Institute

چکیده [English]

The present study aimed to develop and validate the evaluation of a course scale for humanity courses for universities. In the present study, an exploratory mixed-methods approach was used. The qualitative case study method was used in the qualitative part of the study. The research population included curriculum experts in the field of evaluation. The data was collected through a semi-structured interview, which was conducted with 20 people using the purposeful sampling approach and focal person's method. The thematic analysis method was employed in the qualitative section to analyze the data. A descriptive survey method was used in the quantitative section of the study. The statistical population, including 360 people, was a small part of university undergraduate students selected through the multi-stage cluster sampling method. In the quantitative part, confirmatory factor analysis was employed to analyze the data. The findings of the qualitative section indicated that the evaluation of a course scale consists of seven main categories, including goals (with ten components), content (with 12 components), teaching-learning methods (with 14 components), evaluation (with ten components), teaching and learning activities (with ten components), learning environment (with nine components), and time (with eight components). The quantitative section also revealed that based on the results of the Second Order Confirmatory Factor Analysis (CFA), the category and related items correctly measure the evaluation of a course model. To sum up, it can be stated that the scale designed in seven main categories and 73 components is a valid and reliable scale for evaluating humanities courses in universities, which can be the basis for policy-making and revision in the curriculum of courses and evaluation of courses by Students.

کلیدواژه‌ها [English]

• scale
• validation
• evaluation
• Course
• curriculum
• Humanity
• university